In een interview met NBC News sprak president Donald Trump weer over een derde termijn als president. Hij benadrukte dat hij geen grapje maakte en beweerde dat er verschillende methoden zijn om een derde termijn te realiseren.
Maar is de kans reëel dat Trump nog een termijn krijgt na 2028? Het korte antwoord is nee. Het 22e amendement van de Amerikaanse Grondwet stelt duidelijk dat niemand meer dan twee keer tot president kan worden gekozen. In sectie 1 van het amendement staat: ”No person shall be elected to the office of the President more than twice, and no person who has held the office of President, or acted as President, for more than two years of a term to which some other person was elected President shall be elected to the office of the President more than once.”
Dit houdt dus in dat een president na twee gekozen termijnen niet opnieuw verkiesbaar is. Daarnaast mag iemand die langer dan twee jaar een onafgemaakte termijn van een ander heeft overgenomen, slechts één keer zelf meedoen aan verkiezingen. Dit gebeurde bijvoorbeeld toen president John F. Kennedy in 1963 werd vermoord en werd opgevolgd door zijn vicepresident Lyndon B. Johnson. Johnson maakt de termijn van Kennedy af. Johnson won vervolgens in 1964 de verkiezingen. Hij kon volgens het 22e amendement in 1968 nog een keer mee doen, maar besloot daar van af te zien. Hetzelfde gebeurde bij Gerald Ford. Hij maakte termijn van Richard Nixon af en deed toen zelf mee, maar verloor van Jimmy Carter. Als Ford had gewonnen had hij in 1980 nog een keer mee kunnen doen.
Het 22e amendement is dus duidelijk, maar waarom heeft Trump het dan over verschillende methoden? Een methode die wordt genoemd is dat vicepresident J.D. Vance in 2028 meedoet aan de verkiezingen. Als hij wint, worden de rollen omgedraaid. Vance wint, maar draagt Trump voor als president en blijft zelf vicepresident. Dit scenario is uiterst onwaarschijnlijk. Er zou zeker een rechtszaak worden aangespannen bij het Hooggerechtshof. Die moet dan kijken of dit grondwettelijk is en komt hoogstwaarschijnlijk tot de conclusie dat Trump geen president meer kan zijn en dat Vance de rechtmatige president is.
Het grootste probleem met deze optie is dat het 12e amendement duidelijk stelt dat “geen persoon die grondwettelijk niet in aanmerking komt voor het ambt van president in aanmerking zal komen voor dit van vicepresident van Amerika.” Dus een persoon die niet meet president kan worden kan ook niet meer vicepresident worden.
Voorlopig is dit nog speculatie en houdt Amerika zich vooral bezig met andere politieke kwesties, zoals importtarieven en nationale veiligheid. Toch is het zorgwekkend dat Trump steeds openlijker spreekt over een derde termijn, hoewel dit volgens de Grondwet niet kan. Het past in een breder patroon waarin Trump de grenzen van de democratie opzoekt en het politieke systeem fundamenteel lijkt te willen veranderen.
