Verlies heeft geen invloed op populariteit

Donald Trump wist niet de caucus in Iowa te winnen. Ondanks zijn voorsprong in de peilingen ging de winst toch naar zijn voornaamste rivaal Ted Cruz. De achterban en de mensen die bij zijn bijeenkomsten zo enthousiast zijn en de steunbetuigingen van Sarah Palin en van de directeur van Liberty University in Virginia, Jerry Falwell Jr. om de steun van de conservatieve christenen te krijgen, hebben niet geholpen. Maar Trump is na de onverwachte nederlaag nog niet verslagen.

Bij de Democraten waar de race nek-aan-nek was tussen Hillary Clinton en Bernie Sanders won Clinton nipt van Sanders. Maar Sanders, die vooral populair is onder jonge kiezers, is nog niet verslagen. In New Hampshire, de volgende staat waar een voorverkiezing gepland staat, ligt hij ruim voor op Clinton. Trump en Sanders blijven dus populair ondanks hun verlies. De vraag is waarom houdt men van hen?

Donald Trump

Die vraag is voor Donald Trump relatief eenvoudig te beantwoorden. Trump is in tegenstelling tot de andere Republikeinse presidentiële kandidaten geen politicus. In tegenstelling tot de andere kandidaten heeft hij nog nooit een politieke bestuurlijke functie bekleed, Hij is geen afgevaardigde, senator of gouverneur geweest. Dat is het eenvoudige antwoord, maar er is meer aan de hand.

Trump heeft maling aan alle politieke (ongeschreven) spelregels. Dit tot het grote ongenoegen van het politieke (Republikeinse) establishment. Hij is politiek incorrect en zegt waar het op staat. Hij is een populist en bij elke controversiële uitspraak over moslims of vrouwen stijgt hij in de peilingen en door dat hij niet tijdens een Republikeins debat kwam op te dagen, maar zelf een bijeenkomst hield zorgde hij dat het debat, georganiseerd door Fox News, minder goed bekeken werd dan toen hij wel mee deed. De media hadden het dagen niet anders dan over Trump’s afzegging.

Trump is een populist en zijn plannen waarvan de inhoud flinterdun is, zoals alle 11 miljoen illegalen het land uit te zetten. Maar dom is hij niet. Hij weet altijd de publiciteit te krijgen en de media geven hem een podium, hoe controversieel zijn uitspraken ook zijn. In het krijgen van aandacht is hij geniaal. Doordat Trump het generen van publiciteit bijna tot kunst heeft verheven, lukt het gematigde kandidaten, zoals Jeb Bush en John Kasich, niet om een vuist tegen hem te maken.

Trump is controversieel, maar zegt wel waar het om gaat en hij zegt wat hij denkt hoor je veel mensen bij zijn bijeenkomsten zeggen. Trump heeft een snaar geraakt in de Amerikaanse samenleving. Veel mensen, een steeds grotere meerderheid, vindt dat het de verkeerde kant op gaat met Amerika, men heeft geen vertrouwen meer in de politici in Washington en velen herkennen hun land niet meer terug. Ze zijn gefrustreerd en teleurgesteld. En Trump heeft dat goed begrepen. Hij is de persoon die de woede en frustratie vertegenwoordigt en belooft dat hij Amerika weer het land zal maken dat het ooit was.

Omdat Trump niet het establishment vertegenwoordigt en zich van niets of niemand iets aantrekt is hij zo populair. Ondanks het feit dat zijn plannen niet realistisch zijn, vertaald en vertegenwoordigt hij iets wat al lang sluimert bij het Amerikaanse electoraat, waar de gevestigde kandidaten, zoals Jeb Bush, John Kasich, Chris Christie en Mike Huckabee geen antwoord op hebben. En daarom houdt men van hem.

De Republikeinse partij heeft zich, zo lijkt het, erbij neergelegd dat Donald Trump of Ted Cruz de nominatie gaat winnen. Maar omdat ze Ted Cruz als een grotere bedreiging voor het voortbestaan van de partij vinden en Cruz eigenlijk voor zichzelf mee doet en buiten Texas weinig vrienden heeft, hoopt men dat Trump dan maar wint. Maar van harte gaat dit niet. Liever had het Republikeinse establishment gezien dat Marco Rubio of Jeb Bush hoger in de peilingen stonden en echt Trump of Cruz zouden bedreigen.

Bernie Sanders

Bernie Sanders, de zelfverklaarde ‘democratische socialist’, behoort net als Trump niet tot de gevestigde orde. Hij is al lang een onafhankelijke senator van Vermont, maar zag al snel in dat als hij serieus een kans wilde maken om de presidentiële nominatie te winnen dat hij als Democratische kandidaat moest mee doen. Als onafhankelijke kandidaat heb je in een land waar twee partijen zo groot zijn geen kans. Sanders is vooral populair bij de jonge keizers, studenten en mensen die voor het eerst mogen stemmen. Zij zien in hem de persoon die echt wat kan veranderen, Bij Clinton zien ze toch iemand van het establishment die al veel te lang in de politiek meedraait om echt iets te veranderen. Het feit dat zij wel eens de eerste vrouwelijke president kan worden, is niet van belang en is geen doorslaggevende factor om op haar te stemmen. Sanders heeft in zijn rallies over de groeiende kloof tussen arm en rijk en de grote invloed van Wall Street en de middenklasse die steeds met grotere schulden te maken krijgt. Iets wat de gemiddelde Amerikaan aanspreekt.

Maar net als Trump komt Sanders met plannen die praktisch niet haalbaar zijn. Zo wil hij gratis gezondheidszorg voor iedereen en de belasting voor de rijken drastisch verhogen. Op buitenlands beleid heeft Sanders, net als Trump, in tegenstelling tot Clinton totaal geen ervaring en wanneer dat ter sprake komt in debatten laat Clinton zien waarom ze de best gekwalificeerde kandidaat is. Maar Sanders, die 74 jaar oud is, is energiek en heeft een enthousiaste achterban omdat hij een ander geluid laat horen dan Clinton.

De kiezers denken dat zowel Donald Trump als Bernie Sanders echt fundamenteel iets kunnen veranderen. Men ziet en denkt dat hun woede, frustratie, teleurstelling, afschuw en afkeer van de gevestigde orde en Washington door deze kandidaten wordt begrepen en dat hun stem nu echt eens wordt gehoord. Dat is waarom ze van Trump en Sanders houden en dat verklaart hun populariteit.

Of Trump en Sanders ook daadwerkelijk de nominatie van hun partij gaan winnen en dan het tegen elkaar gaan opnemen is onwaarschijnlijk. Het feit dat ze mee doen en een ander geluid laten horen is al belangrijk, maar Amerika zal onder Trump of Sanders niet drastisch veranderen. Daarvoor zijn te plannen te onrealistisch en onuitvoerbaar.