Amerika-kenners Stan Bos (@StanSchrijft) en Marco van den Doel (@focusonamerica) nemen regelmatig op deze website een stelling in over de Amerikaanse politiek. De één is voor de stelling, de ander is tegen. Gezien de turbulente tijd waarin Amerika verkeert, levert Focus on America in deze opzet vanuit een ander perspectief analyse, duiding en commentaar op de Amerikaanse politiek.

Stelling: Het is goed dat Amerika (na 20 jaar) uit Afghanistan vertrekt

Voor:

Twintig jaar duurde de oorlog in Afghanistan. Directe aanleiding van de regering-Bush om het land binnen te vallen, waren de aanslagen van 11 september 2001. Bush stond onder druk om Al Qaida en hun voorman Osama Bin Laden te vernietigen. Uiteindelijk duurde het tien jaar om hem te vermoorden. Bush zat al thuis in Texas toen Obama de oorlog in Afghanistan voortzette en Bin Laden uitschakelde. De regering-Bush had weliswaar het plan om de verantwoordelijken voor 9/11 te straffen, maar tekende geen strategie uit wat er daarna moest gebeuren.

Dus dreigde de oorlog voor Amerika uit te lopen in een tweede Vietnam. Uit allerlei onderzoeken bleek dat een stevige meerderheid van de Amerikaanse bevolking die buitenlandse oorlogen meer dan zat is. Het was één van de pijlers waarop Donald Trump zijn America First-campagne bouwde. Niet helemaal onterecht, want de Verenigde Staten spendeerden liefst 2000 miljard dollar aan de bodemloze put Afghanistan, geld dat veel nuttiger kon worden besteed aan infrastructuur, sociale voorzieningen, klimaat en ondersteuning van het midden- en kleinbedrijf.

Amerika en de NAVO-bondgenoten zakten steeds verder weg in het moeras van Afghanistan. Joe Biden weet dat en vond het in 2009 al, toen hij als vicepresident van Barack Obama pleitte voor het terugtrekken van de troepen. Obama besloot uiteindelijk tienduizend extra troepen te sturen met de belofte om die anderhalf jaar later te laten terugkeren. Het plan zette geen zoden aan de dijk. Biden is er – net als veel Amerikanen – helemaal klaar mee. Onder het gesternte van een gezondheidscrisis met grote economische gevolgen is het besluit van Biden te verdedigen, al zullen Republikeinse haviken zoals Lindsey Graham daar heel anders over denken.

Dat Biden nu doorpakt door een kansloze missie die duizenden Amerikaanse slachtoffers eiste te beëindigen, is een beslissing die lang geleden al genomen had moeten worden.

Tegen:

Dat Amerika na twintig jaar uit Afghanistan vertrekt, is op zich te begrijpen, maar het is niet verstandig. Amerika viel het land in oktober 2001 binnen om Al-Qaida en de Taliban te bestrijden. Na 20 jaar is dat niet gelukt. Het tegendeel is het geval. De Taliban heeft in grote delen van het land weer de macht. Om nu te vertrekken, zou het verkeerde signaal af geven en de Taliban de indruk geven dat Amerika zijn nederlaag erkent. Amerika zal het ook als een nederlaag zien en dat zou een trauma, zoals dat van de verloren Vietnamoorlog, weer op rakelen. De vraag die dan ongetwijfeld gesteld zal worden is of al die duizenden gesneuvelde Amerikaanse militairen en die miljarden dollars die zijn uitgegeven allemaal voor niets zijn geweest.

Daarnaast is er nog een ander probleem als de Amerikaanse troepen uit Afghanistan vertrekken. Het wordt dan weer een veilige haven voor terroristen, zoals voor Osama bin Laden. Amerika deed er tien jaar over hem te pakken. De Republikeinse senator Lindsey Graham noemde een vertrek gevaarlijk en waarschuwde dat een vertrek uit Afghanistan de kans van een nieuwe aanval in Amerika weer mogelijk maakt. En sinds Amerika en haar bondgenoten in Afghanistan zitten, is dat niet meer gebeurd.

Maar ook het scenario dat zich Irak afspeelde nadat de Amerikanen daar vertrokken, kan zich ook in Afghanistan gaan afspelen. Toen Amerika tijdens het presidentschap van Barack Obama uit Irak vertrok, ontstond er een machtsvacuüm. En in dat vacuüm kon Islamitische Staat ontstaan. Ook bestaat de kans dat in Afghanistan de verschillende stammen met elkaar op de vuist gaan en het land afglijdt naar een bloedige burgeroorlog. Al het werk dat Amerika en de NAVO-bondgenoten hebben gedaan, zou dan allemaal voor niets zijn geweest.

Amerika moet dus niet vertrekken uit Afghanistan. Men kan men wel alle militairen terugtrekken, maar wel de Taliban blijven bestrijden met bijvoorbeeld drones en andere op afstand bestuurbare wapens. Zo is de aanwezigheid niet meer zichtbaar op straat, maar blijft Amerika wel op afstand actief. Met een vertrek uit Afghanistan zou Amerika de ‘verzekeringspolis’ tegen een nieuw 9/11 opzeggen, aldus Lindsey Graham. Het is te hopen voor president Biden dat die polis niet op een bepaald moment verloopt.