De afgelopen tijd is er veel teruggeblikt op het eerste jaar van presidentschap van Joe Biden. Dat president Biden een lastig jaar heeft gehad is misschien wel een understatement. Inflatie, het debacle in Afghanistan, een nieuwe kieswet en de Build Back Better-wet zijn allebei niet aangenomen. Maar de infrastructuur-wet, om wat aan de belabberde staat van de Amerikaanse wegen, bruggen, viaducten, etc. te doen, werd wel aangenomen.

Maar de Amerikaanse kiezers zijn na één jaar toch teleurgesteld in Biden. Uit allerlei peilingen blijkt dat de populariteit van de president na zijn aantreden snel is gedaald. Het is Biden niet gelukt om de coronapandemie onder controle te krijgen. Na een voortvarende start met het distribueren van vaccins en het inrichten van testlocaties kampt Amerika met de omikron variant waar de regering in eerste instantie geen antwoord op had. De besmettingen liepen snel op.

Biden zei tijdens zijn verkiezingscampagne dat hij de man met ervaring was en dat hij de coronacrisis zou oplossen. Ook zei dat hij met zijn jarenlange ervaring in Washington met de Republikeinen zou kunnen samenwerken. Hij was een bruggenbouwer. Maar zijn American Rescue Plan werd door geen enkele Republikein gesteund. Voor de infrastructuur-wet lukte dat wel. Maar plannen voor politiehervorming, een nieuwe kieswet en zijn Build Back Better-wet kwam er geen Republikeinse steun. En met de tussentijdse verkiezingen voor het Congres hoeft Biden de komende maanden geen steun van de Republikeinen te verwachten.

Ook de eenheid waar Biden in zijn inaugurele toespraak over sprak is ver te zoeken, Onder Biden is het land nog verder gepolariseerd. Ook van de verzoening waar Biden over sprak is weinig te merken. Verzoening en eenheid zijn door het huidige politieke klimaat ver te zoeken.

Biden werd dan wel met meer dan 80 miljoen stemmen gekozen, maar veel kiezers stemde niet uit overtuiging op Biden. Ze maakte een keuze voor Biden omdat ze niet nog eens vier jaar Donald Trump en de chaos wilde. Ze kozen voor Biden niet omdat ze hem zo graag wilde, maar omdat het alternatief nog slechter was.

De tussentijdse Congresverkiezingen kunnen wel eens dramatisch voor de Democraten uitpakken. De kans is groot dat de Democraten de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden verliezen en dan zullen de Republikeinen elk plan van Biden blokkeren. Obstructie is waar de Republikeinen goed in zijn.

Maar de verkiezingen zijn pas in november. Wat kan Biden voor deze tijd nog doen? Hoe moet het verder? Biden moet zijn strategie aanpassen en proberen om met kleine plannen te komen. Het omvangrijke sociale vangnet, het Build Back Better plan, was voor twee senatoren van zijn eigen partij een brug te ver. Dus moet de president proberen onderdelen van dit plan proberen te verkopen. Lagere medicijn prijzen zou best wel eens aangenomen kunnen worden. En voor gratis peuteronderwijs zouden ook wel genoeg senatoren te vinden zijn die dit steunen. Ook via executive orders zou Biden nog wat kunnen bereiken.

President Biden heeft in zijn eerste jaar grote omvangrijke progressieve plannen gepresenteerd, onder druk van de linker vleugel in zijn partij. Maar hij komt nu toch ook tot de conclusie dat dit gematigde Democraten dit soort plannen niet steunen. En Biden moet beter met de verschillende fracties in zijn partij omgaan.

Biden heeft ook moeite om zijn plannen te verkopen. Hij gooide met miljarden dollars, terwijl gewone Amerikanen in het dagelijks leven zien dat de boodschappen duurder worden en de benzineprijzen stijgen. De regering Biden heeft de inflatie lang gebagatelliseerd. Het zou tijdelijk zijn. Maar nu lijkt het toch langer te duren. Biden lijkt er geen antwoord op te hebben.

In een persconferentie om zijn eerste jaar te markeren gaf Biden aan wat hij allemaal heeft bereikt. Er was ook enige zelfreflectie en hij gaf aan dat sommige dingen niet zijn gelukt, Maar hij gaf aan dat hij er zeker van is dat hij grote delen van de Build Back Better-wet zou kunnen doorvoeren. En dat hij nog meer zaken voor elkaar denkt te krijgen.

Maar Biden lijkt de mores van hoe het in Washington werkt te ontkennen of hij is het vergeten. Met enige uitzonderingen, zoals hierboven aangegeven, zal er niet veel gebeuren. De tijden zijn veranderd.

Van de Republikeinse partij die er was toen Biden vicepresident was is niets meer over. De Republikeinse partij is verder naar rechts opgeschoven en wordt gegijzeld door een man die leugens verkondigt over ‘gestolen’ verkiezingen en de Amerikaanse democratie ondermijnt. De Republikeinen laten hun oren hangen naar Donald Trump. Biden moet zich realiseren dat de Republikeinse partij geen enkel middel en moment onbenut zal laten om alles wat hij wil om zeep te helpen. En daar hebben ze niet alle Republikeinen voor nodig. In Bidens eigen partij zijn er maar één of twee dissidenten nodig om Bidens presidentschap vroegtijdig te beëindigen.

Biden moet hard aan de slag om van zijn presidentschap een succes te maken. Dat zal lastig worden met een hevig verdeeld land. Is Biden wel de juiste man op het juiste moment? Hij heeft nog iets minder dan een jaar om te zorgen en te laten zien dat hij juiste persoon is die Amerika door deze roerige tijden kan leiden. In zijn eerste jaar is dat onvoldoende gebleken.