De aankondiging van Donald Trump dat hij meedoet aan de verkiezingen van 2024 werd niet door iedereen in de Republikeinse partij met gejuich ontvangen.
Na de voor de Republikeinen rampzalig verlopen midterms zeggen veel Republikeinen nu dat ze vooruit moet kijken. En dat houdt in dat dit zonder Donald Trump is. Veel Republikeinen zeggen dat ze met Trump alleen maar verkiezingen verliezen en vrezen dat als ze Trump (opnieuw) omarmen de kans om in 2024 het Witte Huis te heroveren bij voorbaat kansloos is. De toekomst van de Republikeinse partij is er één zonder Trump, zo is de gedachte.
Maar dat betekent niet dat als men zonder Trump verder gaat het Trumpisme ook verdwijnt. Het Trumpisme blijft. Het zit nu zo diep in het DNA van de partij dat ook zonder Donald Trump de beginselen, onderwerpen en doctrine (America First) blijven bestaan. Er zijn genoeg Republikeinse politici die het Trumpisme omarmen, maar dan wel zonder Donald Trump. Misschien zal de extreme MAGA retoriek en ongefundeerde claims van gestolen verkiezingen dan langzaam verdwijnen.
Trump kreeg de schuld van de verloren midterms. De kandidaten die hij naar voren had geschoven verloren. Voor de kiezer waren ze te extreem. En dus verloren de Republikeinen de Senaat. De Republikeinen hebben onder Trump drie verkiezingen op rij verloren. Tijdens de midterms van 2018 verloren de Republikeinen de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. In 2020 verloren ze het Witte Huis. En bij de tussentijdse verkiezingen in 2022 slaagde de Republikeinen er niet in de meerderheid in de Senaat te heroveren. De krappe winst in het Huis van Afgevaardigden is een schrale troost.
Ook de Amerikaanse kiezer zit niet echt op een terugkeer van Donald Trump te wachten. Uit een peiling van Quinnipiac University blijkt dat 57 procent van de Amerkanen liever niet wil dat Trump weer meedoet. Slechts 34 procent is blij dat Trump zich weer kandidaat stelt. Van de onafhankelijke kiezers zegt 58 procent dat ze niet willen dat Trump meedoet en onder Republikeinse kiezers is dat 27 procent. En dat moet Trump toch zorgen baren. Daarnaast zegt 60 procent van de Republikeinse kiezers in de peiling dat ze graag zien dat Ron DeSantis, de Republikeinse gouverneur van Florida, meedoet aan de verkiezingen van 2024.
Dat zijn geen goede percentages voor Trump. Als de percentages zo blijven wordt het lastig voor Trump om te winnen. In de voorverkiezingen krijgt hij tegenstand van wellicht Ron DeSantis, Mike Pence, Tim Scott, Liz Cheney en zeker van Nikki Haley. Het wordt dan ook een hele kluif om de Republikeinse nominatie te winnen.
Daarnaast doet Trump ook zaken waar de Republikeinse partij niet mee wil worden geassocieerd. Zo dineerde Trump met antisemiet Kanye “Ye” West en witte nationalist en Holocaust ontkenner Nick Fuentes. Trump beweerde dat hij Fuentes niet kende en dat hij niet op de hoogte was van zijn denkbeelden. Dat is hoogst onwaarschijnlijk, maar Trump weigerde dit toe te geven of Fuentes te veroordelen. Volgens Trump was er niets mis met het etentje.
Maar als de Republikeinse partij echt zijn handen van Trump aftrekt en niet de verkiezingen weer wil verliezen, dan is de kans aanwezig dat Trump alleen verder gaat. Trump wil niet de boeken in gaan als een loser. Dus bestaat de kans dat hij met zijn loyalisten en Trumpisten als onafhankelijke kandidaat verder gaat. Dat dit de kansen van de Republikeinse partij schaadt (en de kansen vermindert om het Witte Huis te winnen) is voor Trump onbelangrijk. Het draait om hem en niet om de partij. Het gaat om het eigen belang. De partij is alleen een vehikel geweest om aan de macht te komen. En Trump is ervan overtuigd dat hij alleen kan winnen.
De drang om macht kan leiden tot een scheuring in de Republikeinse partij. Er zijn genoeg mensen die Trump zullen volgen. Ruim 30 procent (de MAGA aanhang) steunt Trump ongeacht wat hij zegt of doet. Maar die 30 procent en de overige percentages uit de Quinnipiac University peiling zijn te weinig om de verkiezingen te winnen.
Maar de percentages zijn wellicht wel genoeg om de voorverkiezingen te winnen of om te zorgen dat de Republikeinse kandidaat die gesteund wordt door het partij establishment ook niet genoeg stemmen haalt. De Republikeinen schieten er niets mee op en hebben er slechte ervaringen mee. In 1992 en 1996 deed Ross Perot mee als onafhankelijke presidentskandidaat. In 1992 kostte dat George H.W. Bush zijn herverkiezing en in 1996 zat Perot de Republikeinse kandidaat Bob Dole in de weg en werd Bill Clinton herkozen. Perot haalde in 1992 19 procent van de stemmen en in 1996 kreeg hij 8 procent van de stemmen. De Republikeinen willen zo’n scenario voorkomen.
Het is niet verassend dat uit de peiling blijkt dat 88 procent van de Democraten het slecht vindt dat Trump opnieuw meedoet. Maar de Democraten zullen ook blij zijn dat Donald Trump zich weer kandidaat stelt. Zij zullen geloven dat met de kandidatuur van Trump de kans dat ze het Witte Huis in 2024 in handen houden wordt vergroot.
Om niet (opnieuw) als loser te eindigen zal Trump, als de Republikeinse partij geen toekomst meer met hem ziet, overwegen om als onafhankelijke kandidaat verder te gaan, ongeacht wat dit voor de Republikeinse partij betekent. Zijn ego is belangrijker dan een scheuring in de Republikeinse partij. Maar de vraag is of de Republikeinen, bijvoorbeeld Mitch McConnell, Lindsey Graham en Ted Cruz, nu wel genoeg ruggengraat hebben om afscheid te nemen van Donald Trump.
Maar de MAGA Republikeinen steunen Trump (nog) wel. De herverkiezing van Ronna McDaniel als voorzitter de Republican National Committee (RNC) laat zien dat Trump nog steeds greep heeft op de partij. McDaniel is een trouwe aanhanger van Trump en ondanks dat er kritiek op haar was en er uitdagers waren voor het voorzitterschap, won McDaniel eenvoudig. En het is een machtige positie. De RNC bepaalt namelijk naar welke kandidaten geld gaat in de verschillende verkiezingen. En na de rampzalig verlopen midterms was er kritiek op McDaniel, maar zonder consequenties.
Ook was Trump gewoon uitgenodigd voor CPAC, het jaarlijkse feestje van rechts conservatief Amerika. Naast Trump spraken Kari Lake, Ted Cruz en Mike Pompeo de aanwezigen toe. Ook de verkiezing van Kevin McCarthy als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden heeft met Trump te maken. McCarthy bedankte Trump voor zijn steun.
De chaos en interne verdeeldheid in de Republikeinse partij en de discussie of men wel of niet Donald Trump moet steunen zal voorlopig niet stoppen en kan tot een scheuring leiden. De MAGA achterban zal onvoorwaardelijk voor Trump kiezen. Het is de vraag wat de uitdagers van Trump, zoals Nikki Haley, kunnen doen om Trump van de Republikeinse nominatie af te houden. De vraag is of zij voldoende kiezers aan zich kunnen binden zonder de MAGA aanhang en andere conservatieve kiezers van zich te vervreemden.