Het impeachmentproces in de Senaat is klaar. President Donald Trump is vrijgesproken. De uitkomst stond al van tevoren vast. Geheel volgens partijlijnen stemden alle Democraten voor het afzetten van president Trump en stemden alle Republikeinen tegen het afzetten van Trump. Toch was er een uitzondering.

Trump werd op twee, zogenoemde articles of impeachment aangeklaagd. Enerzijds werd Trump aangeklaagd voor het misbruiken van zijn ambt door een buitenlandse mogendheid te vragen om onderzoek te doen naar een politieke rivaal voor eigen (politiek) gewin. Daarnaast werd Trump beschuldigd van het belemmeren van het Congres, omdat het Witte Huis weigerde getuigen te leveren en documenten te overhandigen, zodat het Huis van Afgevaardigden onderzoek kon doen naar het Oekraïne-schandaal waar de hele impeachmentzaak werkelijk omdraaide.

Voormalig Republikeins presidentskandidaat en tegenwoordig senator van Utah, Mitt Romney stemde op het eerste article of impeachment mee met de Democraten, tot verbazing van zijn Republikeinse collega’s. Maar Romney hield een vurig pleidooi en zette helder uiteen waarom hij niet tegen kon stemmen. Romney wil zichzelf recht in de spiegel aan kunnen kijken en ook zijn eigen kinderen en kleinkinderen eerlijk onder ogen kunnen komen.

De Republikeinen die diep in hun hart weten dat Trump fout is en dit achter gesloten deuren ook toegeven staan aan de verkeerde kant van de geschiedenis. De hypocriete Republikeinen durven in het openbaar Trump niet te veroordelen of het tegen hem op te nemen. Elke Republikein die dat doet kan rekenen op een vernietigende tweetstorm van de president. Mitt Romney neemt dat voor lief en vindt het landsbelang en de grondwet belangrijker dan de partijpolitiek. Iets wat voor elke politicus zou moeten gelden. Romney werd, zoals verwacht door Trump via Twitter keihard afgebrand en ook de Republikeinse propaganda zender Fox News brandde Romney helemaal af.

Trump kraaide, nadat de Senaat tegen zijn afzetting stemde, victorie. Trump hield een dag na de stemming triomfantelijk voorpagina’s van de landelijke kranten omhoog.

Tijdens een persconferentie ging Trump hard in op de impeachment hoax en de heksenjacht die, volgens hem, al drie jaar duurt. Hij schold vervolgens de FBI-top uit. Hij noemde ze scum en sleazebags. De Republikeinen die bij de persconferentie aanwezig waren luisterde doodstil toen Trump zijn tirade tegen de FBI, media en andere instituties afstak. Trump zei dat hij echt wel fouten maakt en die ook echt wel toegeeft. De ironie.

Door de vrijspraak voelt Trump zich nog sterker en bijna onaantastbaar. Hij weet dat hij van de Republikeinen niets heeft te vrezen. Zij zullen hem geen strobreed in de weg leggen. Met die wetenschap bestaat het gevaar dat Trump nog onvoorspelbaarder wordt en zal hij waarschijnlijk proberen zijn macht nog verder op te rekken. Wie denkt dat Trump heeft geleerd van zijn fouten, zoals sommige senatoren suggereren, is naïef. Trump voelt zich alleen maar sterker en zal nooit veranderen.

Een dag voordat de Senaat Trump vrijsprak hield de president zijn jaarlijkse State of the Union. Dit was wellicht de meest merkwaardige State of the Union in de Amerikaanse geschiedenis. Los van alle leugens en superlatieven die we ondertussen van Trump gewend zijn, was ook voor het eerst al het decorum rond de toespraak verdwenen. Het is gebruikelijk dat beleefdheden zoals het geven van een hand en het aankondigen van de president ook met ceremonieel wordt gedaan. Maar de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi en de president kunnen elkaars bloed wel drinken. Trump weigerde de uitgestoken hand van Pelosi en Pelosi verscheurde op haar aan het eind van Trumps rede demonstratief zijn toespraak doormidden.

Het laat de politieke verdeeldheid zien. Het land en dus ook de politiek zijn tot op het bot verdeeld. De totale polarisatie die al lang aan de gang is, is de afgelopen jaren veel erger geworden en met een president die nog meer verdeeldheid zaait en mensen tegen elkaar op zet is de polarisatie alleen maar erger geworden.

Voor de State of the Union en de Senaat president Trump vrijsprak begonnen de Democraten aan het voorverkiezingsseizoen met de traditionele caucus in Iowa. De overwegend uit boeren bestaande staat, die niet representatief is voor Amerika, kan een campagne van een kandidaat maken of breken. Maar er ging van alles mis.

De Democratische partij had in al haar wijsheid besloten dat de uitslagen van de caucuses via een app moesten worden doorgegeven. De app was van tevoren niet getest. Zo kon de app bijvoorbeeld niet worden gedownload of niet worden geopend. Toen dit niet lukte besloten de verschillende precints te bellen om de uitslag door te geven, maar de telefoonlijnen waren daardoor overbelast.

Om dat een caucus een complex verkiezingssysteem is, het is soms ondoorzichtig, er zijn vaak onregelmatigheden, etc. moet het duidelijk zijn hoe de uitslagen worden verzameld en moeten worden doorgegeven. Dit moet er voor zorgen dat er geen fraude optreedt of dat stemmen niet of dubbel worden geteld. Omdat alles fout ging, duurde het uiteindelijk dagen voordat de uitslag bekend was.

Omdat het zo lang duurde besloten verschillende kandidaten zelf maar met een (voor hun gunstige) uitslag te komen. Zo hield Pete Buttigieg een toespraak die leek of hij net de verkiezingen had gewonnen. En Bernie Sanders beweerde dat hij de meeste stemmen had gehad (wat klopte, maar het gaat om de gedelegeerden) en zei de campagne van Joe Biden, die het slecht in Iowa deed, ze door de chaos de uitslag als onbetrouwbaar zouden kwalificeren.

Het systeem van een caucus heeft zijn langste tijd gehad. Het is een complex systeem waar veel fout in kan gaan en bij een primary (gewoon een stembiljet invullen en in de stembus doen), is er een hogere opkomst omdat men de hele dag kan stemmen en in sommige staten kan zelfs per post gestemd worden. Bij een caucus moet je fysiek aanwezig zijn en een caucus wordt in de avond gehouden en duurt soms uren. Door die beperkingen is de opkomst ook vaak erg laag wat het minder representatief maakt.

De Republikeinen en Trump zagen in de chaos in Iowa het bewijs dat de Democraten niet kunnen besturen. Trump twitterde dat als de Democraten niet eens een caucus kunnen organiseren hoe kunnen ze dan een land regeren.

Het was dus al met al een goede week voor Trump en de Republikeinen. Vrijspraak in de impeachmentzaak, de State of the Union, al ging het niet meer om de inhoud en de chaos bij de Democraten. Zelfs de populariteit van Trump is iets gestegen.

De problemen voor Trump zijn overigens nog niet voorbij. Er lopen nog verschillende rechtszaken. De Democraten willen het debacle van Iowa achter zich laten en maken zich op voor de voorverkiezing in New Hampshire waar, zeker voor de kandidaten die het niet zo goed doen, zoals Biden, Warren en Klobuchar, veel op het spel staat. Een slechte uitslag in de Granite State kan het einde van de campagne betekenen.